คันเบ็ดถือได้ว่าเป็นอุปกรณ์สำคัญสำหรับนักตกปลาทุกคน และในบทความนี้เราจะขอแนะนำเทคนิคการดูแลคันเบ็ดที่นักตกปลาต้องรู้ ให้กับนักตกปลามือใหม่หรือใครก็ตามที่กำลังสนใจจะเข้าสู่วงการนักตกปลาได้นำเทคนิคเหล่านี้ไปใช้ดูแลคันเบ็ดคู่ใจที่โปรดปราณให้อยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งานอยู่เสมอและใช้ได้นานๆ จะมีเทคนิคอะไรในการดูแลกันบ้างเราไปดูกันเลยค่ะ
การดูแลคันเบ็ดพื้นฐาน
คันเบ็ดเป็นสิ่งที่บอบบางดังนั้นการนำคันเบ็ดเดินทางไปไหนต่อไหนจึงต้องระมัดระวัง ไม่ว่าจะถือเข้าป่าฝ่าดง ขึ้นรถลงเรือก็ควรที่จะต้องระมัดระวังว่าจะไปเกาะเกี่ยวจนเกิดความเสียหายได้ง่ายๆ ซึ่งหากเป็นคันเบ็ดแบบท่อนเดียวด้วยแล้วโอกาสที่จะไปเกี่ยวกับกิ่งไม้หรือสิ่งของอื่นได้ง่ายๆ จึงต้องถืออย่างระมัดระวังด้วยการถือด้วยการให้โคนของคันเบ็ดชี้ไปด้านหน้า แต่หากใครใช้เบ็ดสองท่อนก็เพียงแค่ถอดใส่ถุงหรือท่อสำหรับเก็บคันเบ็ดเพียงเท่านี้ก็สามารถจะหิ้วไปไหนต่อไหนด้วยได้โดยไม่ต้องกังวลใดๆ แต่นอกเหนือจากการถือให้ถูกต้องแล้วการดูแลพื้นฐานก็ต้องมีด้วยเช่นกันซึ่งได้แก่
- การดูแลคันเบ็ดที่ถูกต้องในขณะที่เย่อปลา
ในขณะที่เรากำลังออกแรงสู้กับปลานั้นคันเบ็ดจะเกิดแรงเครียด ณ จุดใดจุดหนึ่ง ซึ่งในจุดนี้เองเราจำเป็นต้องทำให้เกิดแรงเครียดให้น้อยที่สุดเพื่อรักษาคันเบ็ดที่เรารักให้อยู่ได้นานๆ จึงไม่ควรเป็นอย่างยิ่งที่จะจับคันเบ็ดบริเวณฟอร์กริ๊ปหรือบริเวณแบ้งค์ ถึงแม้จะเป็นตำแหน่งที่จับแล้วรู้สึกว่าช่วยลดแรงกระชากของปลาได้มากก็ตาม
- ป้องกันไม่ให้สายขาดเมื่อปลามุดเข้าใต้ท้องเรือ
เมื่อเรากำลังสู้กับปลาและปลาพาสายมุดไปใต้ท้องเรือ เพื่อป้องกันไม่ให้สายขาดคุณต้องจุ่มปลายเบ็ดลงน้ำทันทีเพื่อป้องกันสายขายหรือคันเบ็ดหัก และสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามคือต้องรู้ระดับน้ำในบริเวณนั้นด้วยว่าลึกหรือตื้น เพราะแทนที่จะได้ปลาแต่คันเบ็ดอาจหักได้หากคุณจุ่มปลายคันเบ็ดลงบนพื้นดิน
- ไม่ควรให้เกิดความเครียดบนจุดใดจุดหนึ่งของคันเบ็ด
โอกาสที่คันเบ็ดจะเกิดความเครียด ณ จุดใดจุดหนึ่งเป็นไปได้สูงหากเราสู้กับปลาในระยะใกล้เรือหรือใกล้กับตลิ่ง หรือแม้แต่ขณะที่กำลังยกปลาขึ้นเพราะจังหวะนี้เป็นช่วงที่คันเบ็ดจะโค้งตัวมากขึ้น ซึ่งในจังหวะนี้เองที่แรงเครียดจะเกิดขึ้นในจุดใดจุดหนึ่งและทำให้คันเบ็ดเกิดความเสียหายได้
- ปล่อยสายให้พอดีกับคันเบ็ดเมื่อลากปลาเข้าสวิงหรือมือของคนจับ
ในขณะที่ลากปลาเข้ามือหรือเข้าสวิงสิ่งที่นักตกปลาไม่ควรทำคือการเก็บสายที่อยู่ในระยะสั้นจนเกินไป แต่ควรจะปล่อยสายเบ็ดในมีความยาวในระยะที่พอๆ กับความยาวของคันเบ็ดจากนั้นจึงรั้งคันเบ็ดเข้าหาตัวโดยให้ปลายคันเบ็ดเลยศีรษะไปทางด้านหลัง ในจังหวะท้ายสุดนี้เองให้หย่อนสายเบ็ดลงอย่างรวดเร็วและใช้สายมือจับสายเอ็นไว้เพื่อให้ผู้ช่วยช้อนปลาขึ้น สิ่งสำคัญคือห้ามใช้คันเบ็ดยกปลาขึ้นจากน้ำโดยเด็ดขาดเพราะจะทำให้คันเบ็ดเกิดแรงเครียดมากเกินไป ข้อสำคัญที่นักตกปลาไม่ควรลืมคืออย่าเก็บสายจนกระทั่งตะกั่วหรือเหยื่อปลอมขึ้นมาชนที่ปลายไกด์เพราะอาจเกิดความเสียหายที่ตัวปลายไกด์หรือทิปท้อปได้
- เมื่อเหวี่ยงเหยื่อปลอมไปติดสิ่งกีดขวางหรือกิ่งไม้
เพื่อให้สายเอ็นทำหน้าที่รับแรงดึงจากเหยื่อปลอมไปจนกระทั่งถึงรอกแทนคันเบ็ด ให้เพื่อนๆ นักตกปลาชี้ปลายเบ็ดไปยังสิ่งที่เกี่ยวอยู่แล้วจึงดึงกลับมาตรงๆซึ่งในกรณีนี้อาจทำให้สายขาดและเสียตัวเหยื่อปลอมไป หรือโชคดีอาจได้ตัวเหยื่อกลับคืนมาซึ่งแน่นอนว่าวิธีนี้จะช่วยให้คันเบ็ดไม่ไดรับความเสียหาย แต่สิ่งที่ควรพึงระวังและไม่ควรทำเลยก็คือการใช้แรงจากปลายเบ็ดปลดเหยื่อ นอกเสียจากว่าคันเบ็ดของคุณมีราคาถูกกว่าเหยื่อปลอมที่ใช้
- เลือกใช้สายที่มีขนาดเหมาะสมกับคันเบ็ด
เพื่อเป็นการถนอมคันเบ็ดให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนานควรเลือกใช้สายให้เหมาะสมไม่ควรเลือกใช้สายที่มีขนาดใหญ่เกินไป
- เมื่อเกิดฝนฟ้าคะนองให้เก็บคันเบ็ดทันที
อีกข้อสำคัญสำหรับนักตกปลาที่ต้องการดูแลคันเบ็ดให้ใช้กันอยู่ได้นานๆ และเพื่อความปลอดภัยต่อตัวคุณเอง ควรเก็บและหยุดการตกปลาทันทีเพราะคันเบ็ดโดยทั่วไปผลิตจากกราไฟต์ซึ่งเป็นวัสดุที่นำไฟฟ้าเข้าสู่ร่างกายและเกิดอันตรายได้
- ทำความสะอาดทันทีหลังใช้งานเสร็จ
เพื่อยืดอายุการใช้งานของคันเบ็ดหลังจากใช้งานเสร็จควรทำความสะอาดทันทีโดยใช้ผ้าน้ำสบู่อ่อนๆ เช็ดให้สะอาด และเช็ดให้แห้งสนิทก่อนเก็บในส่วนของตัวยึดขารอกหรือรีลซีตที่เป็นโลหะใช้น้ำมันหล่อลื่นชะโลมบ้างเป็นครั้งคราว ส่วนของขาไกต์ให้ใช้น้ำยาอเนกประสงค์เช็ดทำความสะอาดเป็นระยะๆ เพื่อป้องกันการเกิดสนิม ส่วนคันเบ็ดชนิดสองท่อนที่ปลายเป็นโลหะใช้ไขขี้ผึ้งหล่อลื่นจะช่วยให้การประกอบและถอดเก็บง่ายยิ่งขึ้น ในส่วนของด้ามจับแบบไม้ก๊อกแนะนำให้เพื่อนๆ นักตกปลาใช้ฟองน้ำชุบน้ำยาล้างจานผสมน้ำเช็ดให้สะอาดและซับให้แห้งด้วยทิชชู่หรือผ้าสะอาดก่อนเก็บ
เป็นอย่างไรกันบ้างคะกับเทคนิคการดูแลคันเบ็ดที่นักตกปลาต้องรู้ ถึงแม้ว่าคุณจะเป็นนักตกปลามือใหม่ก็สามารถดูแลเบ็ดคู่ใจให้ใช้ได้อย่างคุ้มค่ายาวนาน และต้องไม่ลืมด้วยว่าเมื่อเก็บรักษาทำความสะอาดเป็นที่เรียบร้อยแล้ว การจัดเก็บก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามโดยเฉพาะควรเก็บให้พ้นมือเด็ก และสัตว์เลี้ยงรวมไปถึงเมื่อจะนำไปใช้ก็ควรใส่ถุงหรือกระบอกเก็บให้เรียบร้อยเพื่อป้องกันความเสียหายที่เกิดจากการเดินทางกันด้วยนะคะ