อุปกรณ์สำหรับกิจกรรมการตกปลานั้นมีด้วยกันหลากหลายจะขาดสิ่งใดสิ่งหนึ่งไปการตกปลาก็คงจะไม่สามารถสำเร็จได้โดยเฉพาะ ตะขอตกปลาหรือที่เรียกกันอีกชื่อหนึ่งว่า Hooks ในบทความนี้เราจะพาเพื่อนๆ ไปทำความรู้จักกับ ตะขอตกปลา อุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้ ก่อนที่จะออกไปทำกิจกรรมตกปลาให้เพลิดเพลินและได้ปลาอย่างที่ตั้งใจเพราะการที่เราจะตกปลาได้หรือไม่นั้นตะขอตกปลาก็มีส่วนที่สำคัญไม่น้อยเลยทีเดียว
รู้จักตะขอตกปลา
ตะขอตกปลามีชื่อเรียกหลากหลายไม่ว่าจะเป็น ตัวเบ็ด ขอเบ็ด หรือตาเบ็ด และมีหน้าที่เกี่ยวปลา เป็นอุปกรณ์หลักสำคัญให้กับเพื่อนๆ นักตกปลาทั้งมือใหม่และนักตกปลามืออาชีพตกปลาได้อย่างที่ต้องการ ตะขอตกปลานั้นจะมีส่วนสำคัญๆ ที่แบ่งออกได้เป็น 3 ส่วนด้วยกันคือ ส่วนปลาย ส่วนเงี่ยง ส่วนโค้ง ส่วนก้าน ซึ่งแต่ละส่วนนั้นต่างก็มีหน้าที่และรูปร่างที่แตกต่างกันออกไปในการเลือกและนำมาใช้ตกปลาแต่ละชนิด ดังนี้
- Point หรือส่วนปลายแหลม มีความแหลมคมและมีความแตกต่างกันออกไปหลากหลาย เช่น
- Hollow Point คือส่วนปลายแหลมจะตรงเหมือนกับที่เห็นกันโดยทั่วไป
- Curved in Point คล้ายกับแบบแรก แต่ส่วนปลายตะขอจะงุ้มเข้าด้านใน นิยมนำมาใช้ตกปลาน้ำจืด
- Superior Point ส่วนปลายแหลมจะไม่มีความกลมและไม่เรียวแหลม มักใช้ตกปลาทะเลที่แข็งเป็นพิเศษ
- Dublin Point จะมีความคมเรียวแหลมเป็นพิเศษทำให้เกี่ยวปากปลาได้รวดเร็ว
- Knife edge Point สันด้านในจะเป็นใบมีด นิยมใช้ตกปลาทะเลที่ปากแข็งอย่างปลาทูน่าหรือปลากะโทงแทง เป็นต้น
และส่วนที่คมของตะขอตกปลานั้นก็ยังมีความแตกต่างออกไป 3 แบบด้วยกันคือ
- แบบ Kirbed ตัวคมจะเบี่ยงไปทางด้านซ้าย
- แบบ Straight คือตัวคมจะอยู่เป็นแนวเดียวกันกับก้านตะขอ
- แบบ Reversed ตัวคมเบี่ยงไปทางด้านขวา
- Barb หรือเงี่ยง ช่วยเกี่ยวปากปลา และเมื่อต้องการปล่อยปลาที่ตกได้จะบีบพับเงี่ยงลงเพื่อปลดปลา แต่ก็มีตะขอบางรุ่นที่ไม่มีเงี่ยงเรียกกันว่า Barbless Hook
ส่วนโค้ง หรือ Bend เป็นส่วนที่โค้งงอของตะขอ มีทั้งแบบกลมและเอียง
ส่วนโค้งด้านใน หรือ Throat คือส่วนคอของตะขอ
ส่วนกว้างหรือ GAP คือส่วนที่อยู่ระหว่างคมกับตัวตะขอหรือตัวเบ็ด
- Shank หรือก้าน ส่วนนี้มีความสำคัญในการตกปลา เพราะใช้กำหนดและวัดขนาดตะขอ และส่วนของก้านจะมีรูปแบบ และประเภทการใช้งานที่แตกต่างกันออกไป
Straight Shank ตัวก้านตรงพบเห็นได้ทั่วไป
Hamped Shank ตรงกลางของตัวก้านจะดัดเป็นลอนคลื่นเล็กๆ สำหรับช่วยยึดเหยื่อปลอม
Slice Shank ตัวก้านจะมีเงี่ยงเล็กๆ ประมาณ 3-4 เงี่ยงใช้สำหรับยึดเหยื่อสด
Central Draft Shank ตัวก้านจะคมและฝังเบ็ดได้เร็วขึ้น
Bend Down Shank ใช้กับเหยื่อปลอมหรือเหยื่อJig
Step Shank ออกแบบมาเพื่อป้องกันไม่ให้ตะขอไปเกี่ยวโดนหญ้า สาหร่าย หรือสิ่งกีดขวางใต้น้ำ
ก้านตะขอหรือก้านเบ็ดแบบตรงในบ้านเรามีให้เลือกใช้อยู่ 2 แบบคือ
- ก้านกลม หรือ Regular เป็นแบบที่เห็นกันมากที่สุด ใช้ตกปลาเกือบทุกชนิด ทุกประเภท
- ก้านเหลี่ยม หรือ Forge นิยมใช้กับเบ็ดสำหรับตกปลาทะเล วัสดุของตะขอก้านเหลี่ยมจะแข็งแรงกว่าก้านกลม
นอกจากทั้งสองแบบที่กล่าวมานั้นยังมีตะขอชนิด ก้านสั้น หรือ Shot Shank และ ก้านยาว หรือ Long Shank ให้เลือกใช้ตามประเภทของปลาที่ต้องการตก และเหยื่อที่นักตกปลาแต่ละคนจะเลือกใช้ ไม่ได้มีกฎเกณฑ์อะไร แต่ตัวของก้านที่เลือกใช้จะยาวหรือสั้นนั้นจะมีระบุไว้สำหรับใช้ตกปลาบางประเภท เช่น สำหรับตกปลาทูน่า หรือด Tuna Hook ตัวตะขอจะเป็นแบบก้านสั้น เหมือนกับตะขอสำหรับตกปลาTapon ที่ใช้ก้านสั้นเหมือนกัน ซึ่งโดยทั่วไปการตกปลาทะเลส่วนใหญ่นิยมใช้ตัวตะขอตกปลาชนิดก้านยาวมากกว่าก้านสั้น
เลือกตะขอตกปลา
เมื่อรู้จักกับตะขอแต่ละแบบไปแล้วทีนี้ก็มาถึงขั้นตอนการเลือกใช้ตะขอตกปลากันบ้างแล้ว สำหรับเพื่อนๆ ที่ยังเป็นมือใหม่อยู่นั้นอาจจะยังไม่แน่ใจว่าควรเลือกใช้แบบไหนดีเพราะแต่ละแบบนั้นมีความแตกต่างกัน จึงต้องพิจารณาและเลือกใช้ให้ตรงกับกิจกรรมตกปลาได้สนุกและสำเร็จตามเป้าหมาย
- เลือกขนาดหรือเบอร์ที่เหมาะสมกับขนาดของปลาที่ต้องการตก เพราตะขอตกปลานั้นมีเบอร์และขนาดที่แตกต่างกันสำหรับใช้ตกปลาขนาดของตะขอจะความสัมพันธ์กับขนาดของปลาจึงควรเลือกขนาดตะขอที่เหมาะสม หากต้องการตกปลาตัวใหญ่ควรเลือกใช้ตะขอที่มีขนาดใหญ่
- เลือกตะขอตกปลาที่ใช้งานได้ทั้งน้ำเค็มและน้ำจืด เพราะน้ำทั้งสองประเภทมีความแตกตางกันและส่งผลต่ออุปกรณ์ตกปลาเพราะตะขอบางยี่ห้อนั้นไม่ได้ผลิตขึ้นมาเพื่อให้ใช้ได้กับน้ำทุกประเภทอาจทำให้ตะขอเสียหายหากใช้ผิดประเภท
- เลือกจากวัสดุที่มีคุณภาพใช้งานได้นาน เพราะตัวตะขอตกปลานั้นต้องแช่อยู่ในน้ำเป็นเวลานานทำให้เป็นสนิมได้ จึงควรต้องเลือกพิจารณาดูจากวัสดุที่ผลิตและทนต่อสนิมเช่นเหล็กคาร์บอน
- ตรวจเช็กสภาพก่อนนำมาใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นในส่วนของ ห่วง หรือขอเกี่ยว เพราะด้วยปัจจัยแวดล้อมในการนำไปใช้งานแต่ละครั้งนั้นมีความแตกต่างไม่ว่าจะเป็นอุณหภูมิของน้ำ หรือประเภทของปลาที่ตกซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้ตะขอเสียหายได้
อุปกรณ์ในการตกปลาแต่ละชนิดนั้นมีความสำคัญจะขาดสิ่งใดสิ่งหนึ่งไปก็คงจะทำให้การตกปลานั้นหมดสนุก และตะขอตกปลานั้นก็เป็นอุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้และเมื่อเพื่อนๆ ได้รู้จักกับ ตะขอตกปลา อุปกรณ์สำคัญที่ขาดไม่ได้ กันไปแล้วก็หวังว่ากิจกรรมตกปลาของเพื่อนๆ นักตกปลามือใหม่ในครั้งต่อไปจะสนุกมากขึ้นกว่าเดิม